Kontuzje biegaczy – poznaj najczęstsze z nich!

Bieganie to bez wątpienia sport, który niesie za sobą mnóstwo zalet dla ludzkiego organizmu – pozwala utrzymywać prawidłową masę ciała, ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia i układu oddechowego, wzmacnia mięśnie i uelastycznia stawy. Mimo to – jak każdy inny sport – bieganie obarczone jest ryzykiem różnego rodzaju kontuzji i urazów. Są wśród nich m.in. kontuzje kolan, ścięgna Achillesa i stóp.

Z tekstu dowiesz się:

• czym jest kolano biegacza,
• jak objawia się zapalenie ścięgna Achillesa u biegaczy,
• jak rozpoznać zapalenie rozcięgna podeszwowego stopy.

Kontuzje w sporcie mogą dotknąć każdego – zarówno sportowców zawodowych, jak i amatorów. Uraz może się przytrafić podczas docelowego startu na konkretnych zawodach sportowych, niczym zaskakującym nie jest także kontuzja na treningu. Oczywiście urazom w pewnym stopniu można zapobiegać, m.in. identyfikując potencjalne zagrożenia podczas specjalistycznych badań (np. takich jak Biodex), pamiętając o prawidłowej rozgrzewce i regeneracji powysiłkowej oraz dobierając intensywność treningów do aktualnych możliwości.

Jakie są natomiast najczęstsze kontuzje biegaczy? Ze względu na specyfikę biegania do najczęstszych urazów wśród osób uprawiających tę dyscyplinę sportu zalicza się kontuzję kolana, kontuzję Achillesa i kontuzję stopy.

Kolano biegacza – częsta kontuzja u miłośników joggingu

Dość mocno rozpowszechniony u miłośników biegania uraz kolana to tzw. kolano biegacza, czyli zespół pasma biodrowo-piszczelowego. Pasmo to jest pewnego rodzaju łącznikiem między biodrem i kolanem, co oznacza, że przenosi duże obciążenia, zwłaszcza podczas treningów. Jeśli dochodzi do nadmiernych obciążeń tej struktury i dodatkowo – do ich tarcia przez znajdujący się z boku stawu kolanowego nadkłykieć boczny kości udowej, mogą się rozwinąć stany zapalne, objawiające się przede wszystkim bólem po bocznej części kolana, często uniemożliwiającym jakąkolwiek aktywność fizyczną.

Szacuje się, że kolano biegacza stanowi około 20% wszystkich kontuzji stawów kolanowych u biegaczy, a jego główne przyczyny to:

• błędy treningowe (zbyt intensywne treningi),
• nieodpowiednia regeneracja potreningowa,
• nieprawidłowe wzorce ruchowe.

Zapalenie ścięgna Achillesa – typowa kontuzja biegaczy

Jeden z najbardziej rozpowszechnionych wśród biegaczy urazów, a jednocześnie bardzo częsta kontuzja Achillesa w ogóle to zapalenie (tendinopatia) ścięgna Achillesa. Jest ono efektem powtarzających się mikrourazów tkanek ścięgna np. na skutek nadmiernej intensywności biegania albo nieprawidłowej techniki biegu (zwłaszcza niewłaściwego ustawiania stopy).

Tendinopatia ścięgna Achillesa objawia się bólem dolnej części łydki – najczęściej od rana, zaraz po przebudzeniu, a także przed rozpoczęciem treningu i po jego zakończeniu. W zaawansowanych stadiach może się pojawić sztywność stawów stopy, tkliwość ścięgna podczas ucisku oraz bolesne zgrubienie na ścięgnie.

Leczenie tendinopatii ścięgna Achillesa obejmuje przede wszystkim ćwiczenia rehabilitacyjne i fizykoterapię. Doraźnie stosowana może być maść na kontuzje o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. U pacjentów wykorzystywane bywają także specjalne plastry na kontuzje (kinesiotaping). Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wykonana może zostać operacja usunięcia zrostów i oczyszczenia ścięgna ze zdegenerowanej tkanki.

Kontuzja stopy u biegaczy – zapalenie rozcięgna podeszwowego

Jeśli chodzi o kontuzje stopy u biegaczy, to do tych o przebiegu ostrym zalicza się głównie kontuzję kostki w postaci skręcenia lub zwichnięcia stawu skokowego, zaś do urazów przewlekłych i przeciążeniowych – zapalenie rozcięgna podeszwowego. Według różnych badań dotyczy ono około 10% biegaczy, zwłaszcza długodystansowych. Bezpośrednią przyczyną dolegliwości są powtarzające się przeciążenia rozcięgna oraz mięśni łydki np. na skutek intensywnych, długotrwałych treningów biegowych, ale także stojącego trybu życia, anatomicznych wad stóp (zwłaszcza płaskostopia) oraz noszenia niedopasowanego obuwia.

Zapalenie rozcięgna podeszwowego objawia się bólem po przyśrodkowej stronie pięty. Może się on nasilać podczas stawiania pierwszych kroków po dłuższym siedzeniu lub staniu. U około 30% pacjentów dolegliwości dotyczą obu stóp. Główną metodą leczenia zapalenia rozcięgna podeszwowego jest rehabilitacja, obejmująca zarówno ćwiczenia, jak i zabiegi fizykoterapii. Wykonuje się masaże łydek, kinesiotaping, zastosowanie znajdują także wykonywane na indywidualne zamówienie wkładki do obuwia.

Choć bieganie jest obarczone ryzykiem kontuzji, to jednak w całokształcie korzyści z regularnego biegania są o wiele większe. Oczywiście warto pamiętać o zasadach profilaktyki – regularnych badaniach, rozgrzewce oraz regeneracji potreningowej. Wówczas możliwość pojawienia się urazu znacznie się zmniejsza.

Źródła:

https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Ls26D56LKI4J:https://www.researchgate.net/profile/Dariusz_Czaprowski/publication/272264517_Rehabilitation_protocol_of_runner%27s_knee_Iliotibial_Band_Syndrome_-_ITBS_-_A_case_study/links/56ffc1a408ae650a64f80725/Rehabilitation-protocol-of-runners-knee-Iliotibial-Band-Syndrome-ITBS-A-case-study.pdf+&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d

https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:fIz9oRFiIqsJ:https://carolina.pl/wp-content/uploads/2016/09/Start_Rehabilitacja-Sciegna-Achillesa_publikacja.pdf+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d

https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:GVjkC83zi5oJ:https://www.markmed.pl/library/2014/08/01/140689683403.pdf+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d